1. అణు రియాక్టర్లలో ‘కేంద్రక విచ్ఛిత్తి’ (Nuclear Fission) ప్రక్రియ ద్వారా శక్తిని విడుదల చేసే రెండు ప్రధాన రేడియో ధార్మిక మూలకాలు ఏవి?
(A) యురేనియం మరియు థోరియం
(B) మీథేన్ మరియు కార్బన్ డై ఆక్సైడ్
(C) ఇనుము మరియు క్రోమియం
(D) సిలికాన్ మరియు క్వార్ట్జ్
వివరణ: “యురేనియం, థోరియం పరమాణువుల కేంద్రకంలో నిల్వ చేయబడిన శక్తి నుండి అణుశక్తిని పొందవచ్చు.” ఇవి “కేంద్రక విచ్చిత్తి”కి లోనవుతాయి.
2. అణు శక్తి (Nuclear Power) యొక్క అతిపెద్ద ప్రయోజనం మరియు అతిపెద్ద ప్రతికూలత ఏమిటి?
(A) ప్రయోజనం: చౌకైనది; ప్రతికూలత: శబ్ద కాలుష్యం
(B) ప్రయోజనం: పెద్ద మొత్తంలో శక్తి; ప్రతికూలత: రేడియో ధార్మిక వ్యర్థాలు
(C) ప్రయోజనం: కాలుష్య రహితం; ప్రతికూలత: పక్షులకు హానికరం
(D) ప్రయోజనం: సులభంగా లభ్యం; ప్రతికూలత: ఖరీదైనది
వివరణ: అణు శక్తి “పెద్ద మొత్తములో శక్తిని విడుదల చేస్తుంది” (ప్రయోజనం), కానీ “రేడియో ధార్మిక వ్యర్థాలను విడుదల చేస్తుంది” (ప్రతికూలత).
3. భారతదేశంలో యురేనియం నిక్షేపాలు అధికంగా ఉన్న రాష్ట్రాలుగా వేటిని పేర్కొన్నారు?
(A) కేరళ మరియు తమిళనాడు
(B) రాజస్థాన్ మరియు జార్ఖండ్
(C) మహారాష్ట్ర మరియు కర్ణాటక
(D) అస్సాం మరియు త్రిపుర
వివరణ: “భారతదేశంలో రాజస్థాన్, జార్ఖండ్ రాష్ట్రాలు ఎక్కువగా యురేనియం నిల్వలను కలిగి ఉన్నాయి.”
4. భారతదేశంలో ‘థోరియం’ (Thorium) నిక్షేపాలు ఏ రూపంలో మరియు ఎక్కడ అధిక పరిమాణంలో లభిస్తాయి?
(A) రాజస్థాన్‌లోని రాళ్ళలో
(B) జార్ఖండ్‌లోని గనులలో
(C) కేరళలోని మోనోజైట్ (Monazite) ఇసుక నిక్షేపాలలో
(D) లడఖ్‌లోని పూగా వ్యాలీలో
వివరణ: “కేరళలోని మోనోజైట్ ఇసుక నిక్షేపాలలో థోరియం అధిక పరిమాణంలో కలదు.”
5. కింది వాటిలో భారతదేశంలోని అణు విద్యుత్ కేంద్రాన్ని, అది ఉన్న రాష్ట్రంతో తప్పుగా జతపరిచారు:
(A) కల్పకం – తమిళనాడు
(B) తారాపూర్ – మహారాష్ట్ర
(C) నరోర – ఉత్తరప్రదేశ్
(D) కైగా – రాజస్థాన్
వివరణ: కైగా అణు విద్యుత్ కేంద్రం కర్ణాటకలో ఉంది. రాజస్థన్‌లో ఉన్నది రాణాప్రతాప్ సాగర్ (కోటా సమీపంలో). మిగిలిన జతలు (A, B, C) సరైనవి.
6. భూమి లోపలి నుండి లభించే ఉష్ణశక్తిని ఏమంటారు మరియు ఇది భూమి ఉపరితలంపై ఏ రూపంలో కనిపిస్తుంది?
(A) అణు శక్తి; అగ్నిపర్వతాల రూపంలో
(B) సౌర శక్తి; సూర్యరశ్మి రూపంలో
(C) భూఉష్ణశక్తి (Geothermal Energy); వేడి నీటి బుగ్గల (Hot springs) రూపంలో
(D) తరంగ శక్తి; అలల రూపంలో
వివరణ: “భూమి నుండి లభించే ఉష్ణశక్తిని భూఉష్ణశక్తి అంటారు.” ఇది “వేడి నీటి బుగ్గల రూపంలో భూమి ఉపరితలానికి చేరుతుంది.”
7. భారతదేశంలో భూఉష్ణశక్తి ప్లాంట్లు ఉన్నట్లుగా గుర్తించబడిన ‘మణికరన్’ (Manikaran) మరియు ‘పూగా వ్యాలీ’ (Puga Valley) ఎక్కడ ఉన్నాయి?
(A) మణికరన్ (హిమాచల్ ప్రదేశ్) మరియు పూగా వ్యాలీ (లడఖ్)
(B) మణికరన్ (లడఖ్) మరియు పూగా వ్యాలీ (హిమాచల్ ప్రదేశ్)
(C) మణికరన్ (కేరళ) మరియు పూగా వ్యాలీ (రాజస్థాన్)
(D) మణికరన్ (జార్ఖండ్) మరియు పూగా వ్యాలీ (కర్ణాటక)
వివరణ: “భారతదేశంలో, భూఉష్ణశక్తి ప్లాంట్లు హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లోని మణికరన్ మరియు లడఖ్‌లోని పూగా వ్యాలీలో ఉన్నాయి.”
8. సముద్రపు పోటుపాటుల (Tides) నుండి ఉత్పత్తి చేసే శక్తిని ఏమంటారు?
(A) జల శక్తి
(B) తరంగ శక్తి (Tidal Energy)
(C) భూఉష్ణశక్తి
(D) సౌర శక్తి
వివరణ: సముద్రపు పోటుపాటుల వలన కలిగే శక్తిని “తరంగ శక్తి” అంటారు. దీనిని “ఇరుకైన సముద్ర ముఖద్వారాల వద్ద డ్యామ్‌లను నిర్మించడం” ద్వారా ఉత్పత్తి చేస్తారు.
9. భారతదేశంలో తరంగ శక్తి (Tidal Energy) ఉత్పత్తికి అనుకూలమైన ప్రాంతంగా దేనిని గుర్తించారు?
(A) గంగా డెల్టా
(B) కేరళ తీరం
(C) గల్ఫ్ ఆఫ్ కచ్
(D) అండమాన్ దీవులు
వివరణ: “భారతదేశంలో గల్ఫ్ ఆఫ్ కచ్ వద్ద” తరంగ శక్తిని ఉత్పత్తి చేసే అవకాశం ఉంది.
10. సేంద్రియ వ్యర్థాలను (Organic waste) బాక్టీరియా ద్వారా కుళ్ళింపజేయడం వలన విడుదలయ్యే వాయువును ఏమంటారు?
(A) సహజ వాయువు
(B) బయోగ్యాస్
(C) హైడ్రోజన్
(D) ఆక్సిజన్
వివరణ: సేంద్రియ వ్యర్థాలైన చనిపోయిన మొక్కలు, జంతువుల అవశేషాలు, జంతువుల పేడ, వంట వ్యర్థాలను బాక్టీరియా ద్వారా కుళ్ళింపజేసి ‘బయోగ్యాస్’ ఉత్పత్తి చేస్తారు.
11. బయోగ్యాస్‌లో ప్రధానంగా ఏ వాయువులు ఉంటాయి?
(A) మీథేన్ మరియు కార్బన్ డై ఆక్సైడ్
(B) ఆక్సిజన్ మరియు నైట్రోజన్
(C) హైడ్రోజన్ మరియు హీలియం
(D) కేవలం మీథేన్
వివరణ: బయోగ్యాస్ అనేది “ప్రధానంగా మీథేన్, కార్బన్ డై ఆక్సైడ్” వాయువుల మిశ్రమం.
12. జంతువుల పేడను ఉపయోగించి ఉత్పత్తి చేసే బయోగ్యాస్‌ను ఏమని పిలుస్తారు?
(A) సహజ వాయువు
(B) గోబర్ గ్యాస్
(C) తాప వాయువు
(D) భూఉష్ణ వాయువు
వివరణ: “జంతువుల పేడ… వాడటం వలన దీనిని గోబర్ గ్యాస్ అంటారు.”
13. బయోగ్యాస్‌ను సంప్రదాయేతర వనరుగా పరిగణించినప్పటికీ, దాని యొక్క ఒక ప్రతికూలత ఏమిటి?
(A) ఇది చాలా ఖరీదైనది
(B) ఇది రేడియో ధార్మిక వ్యర్థాలను విడుదల చేస్తుంది
(C) ఇది హరిత గృహ ప్రభావానికి (Greenhouse effect) కారణం అవుతుంది
(D) దీనిని వాడటం చాలా కష్టం
వివరణ: బయోగ్యాస్ ప్రధానంగా మీథేన్. మీథేన్ ఒక శక్తివంతమైన గ్రీన్‌హౌస్ వాయువు. దానిని మండించినప్పుడు CO2 (మరొక గ్రీన్‌హౌస్ వాయువు) విడుదలవుతుంది. కాబట్టి, ఇది “హరిత గృహ ప్రభావానికి కారణం” అవుతుంది.
14. “శక్తిని ఆదా చేయడం అంటే శక్తిని ఉత్పత్తి చేయడమే” (Energy saved is energy generated) అనే నినాదం దేనిని నొక్కి చెబుతుంది?
(A) మనం కొత్త పవర్ ప్లాంట్లను నిర్మించకూడదు
(B) శక్తిని వృధా చేయకుండా నిరోధించడం అనేది, కొత్తగా శక్తిని ఉత్పత్తి చేసినంత విలువైనది
(C) శక్తిని ఎప్పటికీ ఉత్పత్తి చేయలేము, కేవలం ఆదా మాత్రమే చేయగలము
(D) కేవలం సౌర శక్తిని మాత్రమే వాడాలి
వివరణ: ఈ నినాదం యొక్క అర్థం, ఒక యూనిట్ శక్తిని వృధా చేయకుండా ఆపగలిగితే, ఆ ఒక యూనిట్ శక్తిని ఉత్పత్తి చేయడానికి అవసరమైన వనరులను మరియు డబ్బును మనం ఆదా చేసినట్లే.
15. ‘అగ్రికల్చర్’ (Agriculture) అనే పదం ‘అగర్’ (Ager) లేదా ‘అగ్రి’ (Agri) అనే లాటిన్ పదం నుండి వచ్చింది. ‘అగ్రి’ అంటే అర్థం ఏమిటి?
(A) నేల
(B) సాగు
(C) పంట
(D) నీరు
వివరణ: ‘అగ్రికల్చర్’ అనే పదం లాటిన్ పదాలైన ‘అగర్’ లేదా ‘అగ్రి’ (అంటే నేల) మరియు ‘కల్చర్’ (అంటే సాగు) నుండి వచ్చింది.
16. ఆర్థిక కార్యకలాపాలను ప్రాథమిక, ద్వితీయ, మరియు తృతీయ రంగాలుగా విభజిస్తారు. ‘వ్యవసాయం’ ఏ రంగానికి చెందింది?
(A) ప్రాథమిక కార్యకలాపం
(B) ద్వితీయ కార్యకలాపం
(C) తృతీయ కార్యకలాపం
(D) సేవా రంగం
వివరణ: “ప్రాథమిక కార్యకలాపంలో సహజ వనరులను వెలికితీయడం, ఉత్పత్తి చేయడం” జరుగుతుంది. వ్యవసాయం, చేపలు పట్టడం వంటివి వీటికి ఉదాహరణలు. కాబట్టి, వ్యవసాయం ఒక ప్రాథమిక కార్యకలాపం.
17. ఒక బేకరీలో గోధుమ పిండి నుండి రొట్టెలు (బ్రెడ్) తయారు చేయడం అనేది ఏ రకమైన ఆర్థిక కార్యకలాపం?
(A) ప్రాథమిక
(B) ద్వితీయ
(C) తృతీయ
(D) చతుర్థ
వివరణ: “సహజ వనరులను ఉపయోగపడే విధంగా మలచడమే ద్వితీయ కార్యకలాపం.” ముడి పదార్థమైన గోధుమ పిండిని, తుది ఉత్పత్తి అయిన రొట్టెగా మార్చడం (ప్రాసెస్ చేయడం) ద్వితీయ కార్యకలాపం.
18. రవాణా, వ్యాపారం, బ్యాంకింగ్, మరియు భీమా వంటి సేవలు ఏ ఆర్థిక రంగానికి ఉదాహరణలు?
(A) ప్రాథమిక రంగం
(B) ద్వితీయ రంగం
(C) తృతీయ రంగం
(D) వ్యవసాయ రంగం
వివరణ: “ప్రాథమిక, ద్వితీయ రంగాలకు సేవల ద్వారా ప్రోత్సాహాన్ని ఇచ్చేది తృతీయ రంగం.” రవాణా, బ్యాంకింగ్, భీమా వంటివి సేవలు, కాబట్టి అవి తృతీయ రంగానికి చెందుతాయి.
19. ఒక రైతు పొలంలో పత్తి పండించడం (1), ఆ పత్తిని ఫ్యాక్టరీలో నూలు వస్త్రంగా నేయడం (2), ఆ వస్త్రాన్ని ఒక దుకాణంలో అమ్మడం (3) – ఈ మూడు కార్యకలాపాలను వరుసగా వర్గీకరించండి.
(A) ప్రాథమిక, ద్వితీయ, తృతీయ
(B) ద్వితీయ, తృతీయ, ప్రాథమిక
(C) ప్రాథమిక, తృతీయ, ద్వితీయ
(D) తృతీయ, ప్రాథమిక, ద్వితీయ
వివరణ: (1) పత్తి పండించడం (సహజ వనరు ఉత్పత్తి) ప్రాథమిక. (2) పత్తిని వస్త్రంగా మార్చడం (ప్రాసెసింగ్) ద్వితీయ. (3) వస్త్రాన్ని అమ్మడం (వ్యాపారం/సేవ) తృతీయ.
20. భారతదేశ జనాభాలో సుమారు ఎంత భాగం ఇప్పటికీ వ్యవసాయంపై ఆధారపడి ఉంది?
(A) సగం (1/2)
(B) మూడింట రెండు వంతులు (2/3)
(C) మూడింట ఒక వంతు (1/3)
(D) నాలుగింట మూడు వంతులు (3/4)
వివరణ: “భారతదేశంలో మూడింటరెండు వంతుల జనాభా ఇప్పటికీ వ్యవసాయంపై ఆధారపడివుంది.”
21. పంటలు పండించడానికి అనువుగా ఉన్న భూములను ఏమని పిలుస్తారు?
(A) వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూమి (Arable land)
(B) బీడు భూమి
(C) పీఠభూమి
(D) మైదానం
వివరణ: “పంటలు పండే భూములను వ్యవసాయ యోగ్యమైన భూములు (Arable land) అంటారు.”
22. ‘సెరికల్చర్’ (Sericulture) అనగా ఏమిటి?
(A) ద్రాక్షతోటల పెంపకం
(B) చేపల పెంపకం
(C) పట్టుపురుగుల పెంపకం
(D) పూల పెంపకం
వివరణ: సెరికల్చర్ అంటే “పట్టుపురుగుల పెంపకం.” ఇది రైతుకు అదనపు ఆదాయ వనరుగా ఉంటుంది.
23. ద్రాక్షతోటల పెంపకాన్ని ఏమని పిలుస్తారు?
(A) హార్టికల్చర్
(B) పిసికల్చర్
(C) సెరికల్చర్
(D) విటీ కల్చర్
వివరణ: విటీ కల్చర్ (Viticulture) అంటే ద్రాక్షతోటల పెంపకం (సాగు).
24. ప్రత్యేకంగా నిర్మించిన చెరువులలో మరియు కాలువలలో చేపలను పెంచడాన్ని ఏమంటారు?
(A) పిసికల్చర్ (Pisciculture)
(B) అగ్రికల్చర్ (Agriculture)
(C) ఆక్వాకల్చర్ (Aquaculture)
(D) హార్టికల్చర్ (Horticulture)
వివరణ: “చెరువులోను, కాలువలలోను ప్రత్యేకంగా చేపలను పెంచడం”ను పిసికల్చర్ అంటారు.
25. కూరగాయలు, పూలు, మరియు పండ్లను వాణిజ్యపరంగా పెంచడాన్ని ఏమని పిలుస్తారు?
(A) విటీ కల్చర్
(B) సెరికల్చర్
(C) హార్టికల్చర్
(D) అగ్రికల్చర్
వివరణ: హార్టికల్చర్ (Horticulture) అంటే “కూరగాయలు, పూలు, పండ్లను వాణిజ్యపరంగా పెంచడం.”
26. వ్యవసాయాన్ని ఒక వ్యవస్థగా (Farm System) చూసినప్పుడు, ‘ఉపకరణాలు’ (Inputs) వేటిని సూచిస్తాయి?
(A) విత్తనాలు, ఎరువులు, యంత్రాలు, శ్రమ
(B) దున్నడం, విత్తడం, నీటిపారుదల
(C) పంటలు, ఉన్ని, పాల ఉత్పత్తులు
(D) కేవలం సూర్యరశ్మి మరియు వర్షపాతం
వివరణ: సాగు చేయడానికి అవసరమైన వాటిని ‘ఉపకరణాలు’ (Inputs) అంటారు. ఇందులో విత్తనాలు, ఎరువులు, యంత్రాలు, శ్రమ, అలాగే సూర్యరశ్మి, నీరు, నేల వంటివి ఉంటాయి.
27. వ్యవసాయ సాగు వ్యవస్థలో ‘భౌతిక ఉపకరణం’ (Physical Input) మరియు ‘మానవ ఉపకరణం’ (Human Input) మధ్య తేడాను గుర్తించండి. కింది వాటిలో భౌతిక ఉపకరణం ఏది?
(A) శ్రమ
(B) విత్తనాలు
(C) రసాయనాలు
(D) నేల
వివరణ: సూర్యరశ్మి, వర్షపాతం, ఉష్ణోగ్రత, మరియు నేల (Soil) భౌతిక ఉపకరణాలు. శ్రమ, విత్తనాలు, రసాయనాలు, యంత్రాలు మానవ ఉపకరణాలు (మానవుడు అందించేవి).
28. కింది వాటిలో వ్యవసాయ ‘ప్రక్రియ’ (Process) ఏది, ‘ఉపకరణం’ (Input) కానిది ఏది?
(A) ఎరువులు
(B) విత్తనాలు
(C) శ్రమ
(D) విత్తడం (Sowing)
వివరణ: ఎరువులు, విత్తనాలు, శ్రమ అనేవి ‘ఉపకరణాలు’ (Inputs). ఆ ఉపకరణాలను ఉపయోగించి చేసే పని, అంటే “దున్నడం, విత్తడం, నీటిపారుదల” వంటివి ‘ప్రక్రియలు’ (Processes).
29. కింది వాటిలో వ్యవసాయ వ్యవస్థ నుండి లభించే ‘ఉత్పత్తి’ (Output) ఏది?
(A) దున్నడం
(B) యంత్రాలు
(C) పంటలు
(D) సూర్యరశ్మి
వివరణ: పంటలు, ఉన్ని, పాల ఉత్పత్తులు వ్యవసాయ ప్రక్రియల ఫలితంగా వచ్చే ‘ఉత్పత్తులు’ (Outputs).
30. వ్యవసాయాన్ని స్థూలంగా ఏ రెండు ప్రధాన రకాలుగా వర్గీకరించారు?
(A) ప్రాథమిక మరియు ద్వితీయ
(B) జీవనాధార మరియు వాణిజ్య
(C) సాంద్ర మరియు విస్తాపన
(D) భౌతిక మరియు మానవ
వివరణ: వ్యవసాయాన్ని “జీవనాధార వ్యవసాయం (Subsistence)” మరియు “వాణిజ్య వ్యవసాయం (Commercial)”గా విభజించారు.
31. రైతు తన కుటుంబ అవసరాలను తీర్చడానికి మాత్రమే, తక్కువ సాంకేతికత మరియు గృహ శ్రమను ఉపయోగించి చేసే వ్యవసాయాన్ని ఏమంటారు?
(A) జీవనాధార వ్యవసాయం (Subsistence Farming)
(B) వాణిజ్య వ్యవసాయం (Commercial Farming)
(C) మిశ్రమ వ్యవసాయం
(D) తోటల వ్యవసాయం
వివరణ: “కుటుంబ అవసరాలను తీర్చడానికి” చేసే వ్యవసాయాన్ని జీవనాధార వ్యవసాయం అంటారు. ఇందులో సాధారణంగా “తక్కువ సాంకేతికత, గృహ శ్రమ” ఉంటాయి.
32. ‘సాంద్ర జీవనాధార వ్యవసాయం’ (Intensive Subsistence Farming) యొక్క ముఖ్య లక్షణం ఏమిటి?
(A) పెద్ద భూకమతాలు, ఆధునిక యంత్రాలు
(B) చిన్న భూకమతాలు, సాధారణ పనిముట్లు, ఎక్కువ శ్రమ
(C) తరచుగా పొలాలను మార్చడం
(D) కేవలం పశువులను మాత్రమే మేపడం
వివరణ: “సాంద్ర జీవనాధార వ్యవసాయం”లో రైతు “చిన్న భూకమతాలలో” “సాధారణ పనిముట్లు”, మరియు “ఎక్కువ శ్రమ”తో సాగు చేస్తాడు. ఇది ఆసియాలోని అధిక జనసాంద్రత గల ప్రాంతాలలో కనిపిస్తుంది.
33. సాంద్ర జీవనాధార వ్యవసాయంలో పండించే ప్రధాన పంట ఏది?
(A) వరి
(B) గోధుమ
(C) మొక్కజొన్న
(D) పత్తి
వివరణ: సాంద్ర జీవనాధార వ్యవసాయంలో వరి ప్రధాన పంట, ఇతర పంటలు కూడా ఉన్నప్పటికీ.
34. ‘విస్తాపన సాగు’ (Shifting Cultivation) మరియు ‘సంచార పశుపోషణ’ (Nomadic Herding) ఏ రకమైన వ్యవసాయానికి ఉదాహరణలు?
(A) వాణిజ్య వ్యవసాయం
(B) సాంద్ర జీవనాధార వ్యవసాయం
(C) ఆదిమ జీవనాధార వ్యవసాయం
(D) మిశ్రమ వ్యవసాయం
వివరణ: జీవనాధార వ్యవసాయాన్ని సాంద్ర మరియు ఆదిమ రకాలుగా విభజించారు. “ఆదిమ జీవనాధార వ్యవసాయం”లో “విస్తాపన సాగు” మరియు “సంచార పశుపోషణ” అనే రెండు రకాలు ఉన్నాయి.
మీ స్కోరు: 0 / 34
Leave a Reply