1. మార్కెట్ గొలుసులో, కిరాణా దుకాణం (పొరుగు దుకాణం) ఏ పాత్రను పోషిస్తుంది?
- A) ఉత్పత్తిదారుడు
- B) టోకు వ్యాపారి
- C) చిల్లర వర్తకుడు (Retailer)
- D) పంపిణీదారుడు
2. “వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం, 2019” యొక్క ముఖ్య లక్ష్యం ఏమిటి?
- A) వ్యాపారుల లాభాలను పెంచడం.
- B) కేవలం ఆన్‌లైన్ మోసాలను మాత్రమే అరికట్టడం.
- C) డిజిటల్ యుగంలో వినియోగదారుల వివాదాలను సకాలంలో మరియు సమర్థవంతంగా పరిష్కరించడం.
- D) వస్తువుల ధరలను నియంత్రించడం.
3. ఒక వ్యక్తి తన సొంత గ్రామంలోని కుటీర పరిశ్రమ (Cottage Industry) లో తయారైన వస్తువులను కొనుగోలు చేస్తున్నాడు. ఈ చర్య ద్వారా కిందివాటిలో ఏది ప్రోత్సహించబడుతుంది?
- A) అంతర్జాతీయ వాణిజ్యం
- B) బహుళజాతి కంపెనీల లాభాలు
- C) స్థానిక ఉపాధి మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థ
- D) ఇ-కామర్స్ వ్యాపారం
4. దాల్ సరస్సు (తేలియాడే మార్కెట్) ఏ నగరంలో ఉంది?
- A) హైదరాబాద్
- B) ఢిల్లీ
- C) శ్రీనగర్
- D) ముంబై
5. “వస్తు సేవల మార్పిడి” అనే భావన కింది ఏ ప్రదేశంతో ముడిపడి ఉంది?
- A) మార్కెట్
- B) ఆసుపత్రి
- C) గ్రంథాలయం
- D) ప్రార్థనా మందిరం
6. మీరు ఒక ఆన్‌లైన్ స్టోర్ నుండి హెడ్‌ఫోన్స్ కొనుగోలు చేసారు, కానీ అవి డెలివరీ అయిన రోజే పనిచేయడం లేదు. కంపెనీ స్పందించకపోతే, మీరు ఏ చట్టం ప్రకారం ఫిర్యాదు చేయవచ్చు?
- A) సమాచార హక్కు చట్టం, 2005
- B) వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం, 2019
- C) వస్తు విక్రయ చట్టం, 1930
- D) భారతీయ కాంట్రాక్ట్ చట్టం, 1872
7. ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం రైతు బజార్లను ఎవరి ప్రయోజనం కోసం నిర్వహిస్తోంది?
- A) కేవలం వినియోగదారుల
- B) కేవలం మధ్యవర్తుల
- C) రైతులు మరియు వినియోగదారుల
- D) టోకు వ్యాపారుల
8. సంచార దుకాణాలు (Mobile shops) సాధారణంగా ఏ వస్తువులను అమ్ముతాయి?
- A) కార్లు మరియు బైకులు
- B) కూరగాయలు, పండ్లు మరియు రోజువారీ వస్తువులు
- C) కంప్యూటర్లు మరియు లాప్‌టాప్‌లు
- D) బ్రాండెడ్ బట్టలు
9. పొరుగు దుకాణాల (Neighbourhood shops) యొక్క అతిపెద్ద ప్రయోజనం ఏమిటి?
- A) తక్కువ ధరలు
- B) బ్రాండెడ్ వస్తువుల లభ్యత
- C) సౌలభ్యం (Convenience) మరియు వ్యక్తిగత పరిచయం
- D) వినోద సౌకర్యాలు
10. మార్కెట్ వ్యవస్థల పరిణామ క్రమాన్ని (Evolution) సరిగ్గా అమర్చండి:
i. ఇ-కామర్స్ (ఆన్‌లైన్ మార్కెట్)
ii. వారాంతపు సంత (సంప్రదాయ మార్కెట్)
iii. షాపింగ్ మాల్ (ఆధునిక భౌతిక మార్కెట్)
- A) i, ii, iii
- B) ii, iii, i
- C) iii, ii, i
- D) ii, i, iii
11. ఆర్థిక శాస్త్రం ప్రకారం, ‘శ్రమ’ (Labour) అనే ఉత్పత్తి కారకానికి లభించే ప్రతిఫలం?
- A) బాటకం
- B) వడ్డీ
- C) వేతనం (Wage)
- D) లాభం
12. ఆర్థిక శాస్త్రం ప్రకారం, ‘వ్యవస్థాపకత’ (Entrepreneurship) అనే ఉత్పత్తి కారకానికి లభించే ప్రతిఫలం?
- A) బాటకం
- B) వడ్డీ
- C) వేతనం
- D) లాభం (Profit)
13. ప్రకటన (A): వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం, 2019, డిజిటల్ లావాదేవీలను కూడా పరిధిలోకి తీసుకుంది.
కారణం (R): 1986 నాటి చట్టం రూపొందించినప్పుడు ఇ-కామర్స్ మరియు ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ ఉనికిలో లేవు లేదా అంతగా ప్రాచుర్యంలో లేవు.
- A) A మరియు R రెండూ నిజం, R అనేది Aకి సరైన వివరణ.
- B) A మరియు R రెండూ నిజం, కానీ R అనేది Aకి సరైన వివరణ కాదు.
- C) A నిజం కానీ R తప్పు.
- D) A తప్పు కానీ R నిజం.
14. కిందివాటిలో వినియోగదారుల ‘రక్షణ పొందే హక్కు’ (Right to Safety) కు భంగం కలిగించే చర్య ఏది?
- A) MRP కంటే ఎక్కువ ధర వసూలు చేయడం.
- B) గడువు తేదీ ముగిసిన (Expired) మందులను విక్రయించడం.
- C) బేరసారాలకు అంగీకరించకపోవడం.
- D) అప్పు ఇవ్వడానికి నిరాకరించడం.
15. వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం ప్రకారం, ఫిర్యాదులను స్వీకరించి, పరిష్కరించడానికి జిల్లా స్థాయిలో పనిచేసే సంస్థ ఏది?
- A) గ్రామ పంచాయతీ
- B) DCDRC (జిల్లా వినియోగదారుల వివాదాల పరిష్కార కమీషన్)
- C) రైతు బజార్ కమిటీ
- D) జిల్లా కలెక్టర్ కార్యాలయం
16. షాపింగ్ మాల్స్‌లో ధరలు ఎలా ఉంటాయి?
- A) బేరసారాలు ఆడవచ్చు
- B) నిశ్చిత ధర (Fixed Price)
- C) రోజూ మారుతుంటాయి
- D) ప్రభుత్వమే నిర్ణయిస్తుంది
17. ‘మార్కెట్ల గొలుసు’లో అంతిమ లాభం ఎవరికి ఎక్కువగా ఉంటుంది మరియు శ్రమకు తగిన ప్రతిఫలం ఎవరికి తక్కువగా లభిస్తుంది (సాధారణంగా)?
- A) లాభం: ఉత్పత్తిదారుడు, తక్కువ ప్రతిఫలం: వినియోగదారుడు
- B) లాభం: వినియోగదారుడు, తక్కువ ప్రతిఫలం: మధ్యవర్తులు
- C) లాభం: మధ్యవర్తులు (టోకు/చిల్లర), తక్కువ ప్రతిఫలం: ఉత్పత్తిదారుడు (రైతు)
- D) లాభం: ప్రభుత్వం, తక్కువ ప్రతిఫలం: వ్యాపారులు
18. కుటీర పరిశ్రమలను (Cottage Industries) ప్రోత్సహించడం ద్వారా, ప్రభుత్వం ఏ రకమైన ఆర్థిక సమస్యకు పరిష్కారం కనుగొనవచ్చు?
- A) అంతర్జాతీయ వాణిజ్య లోటు
- B) గ్రామీణ నిరుద్యోగం మరియు వలసలు
- C) అధిక ద్రవ్యోల్బణం
- D) సాంకేతిక వెనుకబాటుతనం
19. ‘చిల్లర వర్తకుడు’ (Retailer) కిందివాటిలో దేనికి సరిగ్గా జత అవుతాడు?
- A) ఉత్పత్తిదారుడు
- B) టోకు వర్తకుడు
- C) రైతు
- D) పొరుగు దుకాణం
20. వస్తువులు మరియు సేవలను కొనుగోలు చేసే వ్యక్తిని ________ అంటారు.
- A) వినియోగదారుడు
- B) ఉత్పత్తిదారుడు
- C) వ్యాపారి
- D) అమ్మకందారుడు
21. వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం, 2019 ప్రకారం, “ఇ-కామర్స్” ను నిర్వచించి, చట్ట పరిధిలోకి తేవడం వల్ల కలిగే అతిపెద్ద ప్రయోజనం ఏమిటి?
- A) ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ ధరలు తగ్గుతాయి.
- B) ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫామ్‌ల (Amazon, Flipkart వంటివి) ద్వారా జరిగే మోసాలు లేదా లోపభూయిష్ట సేవలకు ఆయా ప్లాట్‌ఫామ్‌లను కూడా బాధ్యులను చేసే అవకాశం కలుగుతుంది.
- C) భౌతిక దుకాణాలు పూర్తిగా మూతపడతాయి.
- D) డెలివరీ సమయం తగ్గుతుంది.
22. కిందివాటిలో అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌కు ఉదాహరణ ఏది?
- A) బంగారం
- B) ఆభరణాలు
- C) పెట్రోలియం
- D) పైవన్నీ
23. వినియోగదారుల హెల్ప్‌లైన్ నంబర్ కిందివాటిలో ఏది?
- A) 100
- B) 108
- C) 1800-11-4000
- D) 1902
24. మార్కెట్‌లో ‘ధర’ (Price) ఎలా నిర్ణయించబడుతుంది?
- A) కేవలం ఉత్పత్తిదారుడి ఇష్టంపై
- B) కేవలం వినియోగదారుడి ఇష్టంపై
- C) వస్తువు యొక్క డిమాండ్ మరియు సప్లై ఆధారంగా
- D) కేవలం ప్రభుత్వం ద్వారా
25. ఒక వినియోగదారుడు, మార్కెట్‌లోని వివిధ రకాల వస్తువులను పోల్చి చూసి, తనకు నచ్చినది కొనుగోలు చేస్తున్నాడు. ఇది అతని ఏ హక్కును సూచిస్తుంది?
- A) రక్షణ హక్కు
- B) ఎంపిక చేసుకునే హక్కు (Right to Choice)
- C) పరిష్కారం కోరే హక్కు
- D) విన్నవించుకునే హక్కు
26. ఒక రైతు తన పొలంలో పండించిన టమోటాలను, నేరుగా తన గ్రామంలోని ‘వారాంతపు సంత’లో అమ్ముతున్నాడు. ఈ సందర్భంలో, ‘మార్కెట్ల గొలుసు’ (Chain of Markets) ఎలా ఉంటుంది?
- A) ఉత్పత్తిదారుడు -> టోకు వ్యాపారి -> చిల్లర వర్తకుడు -> వినియోగదారుడు
- B) ఉత్పత్తిదారుడు (రైతు) -> వినియోగదారుడు
- C) ఉత్పత్తిదారుడు -> ఇ-కామర్స్ -> వినియోగదారుడు
- D) టోకు వ్యాపారి -> వినియోగదారుడు
Leave a Reply